Inhoud

• Wat is artrose?
• Kan ik er zelf iets tegen doen?
• Wat kan de apotheker voor mij doen?
• In welke gevallen kan ik beter naar de huisarts gaan?
• Welke medicijnen worden gebruikt bij

Artrose

Wat is artrose?

Op de botten in een gewricht zit een laagje kraakbeen. Dat kraakbeen is normaal heel glad. Zo kan je gewricht makkelijk buigen, draaien en strekken.

Bij artrose wordt het kraakbeen op je botten dunner en minder glad. Daardoor beweegt een gewricht minder makkelijk.

Na een tijd verandert het bot onder het kraakbeen ook. Aan de randen gaat extra bot groeien. Zo wordt het gewricht breder.

Artrose is wat anders dan botontkalking. Bij botontkalking wordt het bot minder sterk. Dat is bij artrose niet zo.

Waardoor je artrose krijgt, is niet precies bekend.

Je hebt een grotere kans op artrose in deze situaties:

• Je bent vrouw.
• Je bent ouder dan 45 jaar.
• Je bent te zwaar.
• Je hebt een ongeluk gehad en daarbij is een gewricht beschadigd. In dat gewricht heb je een grotere kans op artrose.
• Je hebt jaren zwaar werk gedaan.
• Je hebt een andere ziekte van de gewrichten, zoals reumatoïde artritis.
• Je hebt meer familieleden met artrose. Je hebt vooral een grotere kans als zij jong waren toen ze artrose kregen.

Kan ik er zelf iets tegen doen?

Probeer deze adviezen als je last hebt van artrose:

• Blijf het pijnlijke gewricht bewegen. Wandelen, fietsen en zwemmen zijn goed voor veel gewrichten.
  Bewegen maakt je spieren sterker. En sterke spieren geven je gewricht stevigheid. Je gewricht doet dan minder pijn.
  Ook kraakbeen heeft beweging nodig. Het wordt dunner als je weinig of niet beweegt.
• Heb je artrose in je handen? Dan kan het helpen om oefeningen in warm water te doen.
• Vind je bewegen moeilijk? Dan kan een fysiotherapeut of oefentherapeut je hierbij helpen.
• Bij overgewicht kan het helpen om af te vallen, vooral als je artrose aan je knie of enkels hebt. Overgewicht is extra zwaar voor je gewrichten.
  Je kunt meedoen aan een leefstijl-programma. Je krijgt dan hulp van een leefstijlcoach, diëtist, fysiotherapeut of oefentherapeut.

Heb je een tijd veel pijn? Dan kun je het gewricht een tijdje rust geven. Dat doe je door bijvoorbeeld een tijdje minder vaak of korter te lopen. Of minder zwaar te werken. Blijf het pijnlijke gewricht wel regelmatig bewegen.

Gaat het iets beter, probeer dan je normale activiteiten weer te doen.

Kun je je werk minder goed doen? Bespreek dit dan met je werkgever. Praat ook met de bedrijfsarts. Die bespreekt met je hoe je zo goed mogelijk kunt blijven werken. Soms is het nodig om ander werk te gaan doen.

Er zijn veel middelen voor artrose te koop in de winkel. Je kunt ze beter niet gebruiken.

• Glucosamide en chondroitine helpen niet. Het is onzeker of de middelen bijwerkingen hebben.
• Naar kurkuma, boswellia en groenlipmossel is geen goed onderzoek gedaan. We weten niet of ze helpen. We weten ook niet of ze nadelen hebben.

Kijk voor adviezen per gewricht ook bij artrose in de heup, artrose in de knie, artrose in de hand en artrose in de schouder.

Wat kan de apotheker voor mij doen?

Uw apotheker zorgt ervoor dat u uw medicijnen goed en veilig kunt gebruiken. Het maakt niet uit of u een medicijn korte tijd of langdurig nodig heeft.

• Receptcontrole

De apotheker controleert elk recept. Bijvoorbeeld: is het juiste medicijn voorgeschreven en meegegeven, is de dosering goed, kan het medicijn samen met andere medicijnen die u gebruikt. Als het nodig is, overlegt uw apotheker met uw huisarts of specialist.

• Overzicht van uw medicijnen

Uw apotheker houdt bij welke medicijnen u gebruikt. U kunt in de apotheek altijd om een overzicht van uw medicijnen vragen. Dit kunt u bijvoorbeeld meenemen als u uw specialist bezoekt, in het ziekenhuis wordt opgenomen of naar het buitenland gaat.

• Delen van informatie over uw medicijnen met andere zorgverleners

Uw apotheker, huisarts en het ziekenhuis kunnen informatie over uw medicijnen met elkaar delen als dat nodig is voor uw behandeling. Dit mag alleen als U daar toestemming voor geeft.

• Begeleiding bij nieuwe geneesmiddelen

Krijgt u een medicijn dat u in de afgelopen 12 maanden niet hebt gebruikt? Dan krijgt u extra uitleg over deze medicijnen.

• Ondersteuning als u uw medicijnen weleens vergeet in te nemen

De apotheker heeft daar hulpmiddelen voor. Als uw zorgverzekeraar toestemming geeft, kan uw apotheker uw medicijnen per dag en per tijdstip van inname in aparte zakjes voor u laten verpakken.

• Persoonlijk gesprek over uw medicijnen

Heeft u vragen over uw medicijnen, of problemen met het gebruik? Bijvoorbeeld moeite met slikken van medicijnen, openmaken van de verpakking, of last van een vervelende bijwerking? Vraag uw apotheker om een persoonlijk gesprek. Hij kijkt dan samen met u welke mogelijkheden er zijn om uw probleem te verhelpen.

• Medicatiebeoordeling

Uw apotheker en huisarts kunnen u uitnodigen voor een gesprek over uw medicijnen. Dit is mogelijk bij patiënten ouder dan 65 jaar die langdurig meer dan 5 medicijnen gebruiken. Samen met u bespreken ze of er verbetering mogelijk is. Als u bijvoorbeeld last hebt van bijwerkingen van een medicijn kan het soms vervangen worden door een ander medicijn.

• Zelfzorg

Bij de apotheek kunt u terecht voor advies over medicijnen die u zonder recept (= zelfzorgmedicijnen) kunt kopen, voor verbandmiddelen en cosmetica. De apotheek kan zelfzorgmedicijnen voor u opnemen in uw medicatiedossier. Dan kan de apotheker controleren of u ze veilig samen met uw receptmedicijnen kunt gebruiken.

• Bezorgservice

Bent u moeilijk ter been? Informeer bij uw apotheek of zij uw medicijnen bij u thuis kunnen bezorgen.

In welke gevallen kan ik beter naar de huisarts gaan?

Welke medicijnen worden gebruikt bij

Pijnstillers
(Gewone) pijnstillers werken alleen pijnstillend. Voorbeeld is paracetamol.

Ontstekingsremmende pijnstillers
Ontstekingsremmende pijnstillers, ook wel NSAID’s genoemd, werken pijnstillend en ontstekingsremmend. Hierdoor verminderen de roodheid, zwelling en pijn in en rond de gewrichten. Voorbeelden zijn aceclofenac, acetylsalicylzuur, carbasalaatcalcium, celecoxib, diclofenac, etoricoxib, flurbiprofen, ibuprofen, indometacine, meloxicam, nabumeton, naproxen, piroxicam, tenoxicam en tiaprofeenzuur.

Smeermiddelen met ontstekingsremmende pijnstillers
Deze middelen kunnen verlichting geven en worden nauwelijks in het bloed opgenomen. Ze hebben geen maagklachten als bijwerking, maar kunnen soms wel andere bijwerkingen geven zoals huidirritatie, uitslag en jeuk. Voorbeelden zijn gel met diclofenac en gel met ibuprofen.

Morfineachtige pijnstillers
Morfineachtige pijnstillers hebben een sterke pijnstillende werking. Als andere pijnstillers onvoldoende werken, kunnen deze pijnstillers worden voorgeschreven. Voorbeeld is tramadol.

Corticosteroïde injectie voor in het gewricht
Corticosteroïden injecties remmen ontstekingen en verminderen pijn. Een voorbeeld is triamcinolonhexacetonide.

Chondroïtine
Het is onbekend hoe chondroïtine precies werkt. Mogelijk stimuleert het de vorming van kraakbeen en verbetert het de kwaliteit van het kraakbeen. Bij sommige onderzoeken merkte men een lichte vermindering van de pijn en een lichte verbetering van de beweeglijkheid van het gewricht, bij andere onderzoeken zag men geen effect.

Glucosamine
De werking van glucosamine berust waarschijnlijk op het verbeteren van het kraakbeen. Ook wordt het ontstekingsproces geremd. Effecten, zoals afname van pijnklachten en het beter kunnen bewegen van de gewrichten, zijn per persoon zeer wisselend.

Capsaïcine crème
Capsaïcine crème maakt de huid plaatselijk gevoelloos en verlicht de pijn. Pijn bij artrose wordt meestal behandeld met een pijnstiller. Als deze onvoldoende werken, kan uw arts in zeldzame gevallen capsaïcine crème voorschrijven.